In Alkmaar sluit HMB W-techniek voor Woonwaard verschillende wijken aan op stadswarmte. Het eerste project dat is afgerond is de Annie M.G. Schmidtstraat, waar Hemubo 148 woningen gasloos heeft gemaakt en heeft aangesloten op het warmtenet van HVC. Na het succes hiervan heeft Hemubo zich ook ingeschreven voor het project Huiswaard, waar in totaal 1.061 woningen van het gas afgaan. Naar aanleiding van deze samenwerking spreekt uw verslaggever vandaag met Edwin van Etten, projectleider Woonwaard, Klaas de Wit van HVC, een tevreden bewoonster en bewonersbegeleider Romée, die vanuit Hemubo op het project zit.
Hemubo neemt het grootste deel voor zijn rekening
Hemubo is via een aanbesteding geselecteerd voor het uitvoeren van de werkzaamheden uit te voeren aan de S-, H- en B-waarden. Edwin van Etten: “Wij zochten een partner die snel in kon stappen en dit grote project zowel financieel als technisch kan dragen. Wij kwamen op Hemubo uit, een vaste ketenpartner van ons. Hemubo voert alle werkzaamheden uit voor het project Huiswaard. Het gasloos maken van woningen is mogelijk als de leidingen van HVC in de buurt liggen en als bewoners mee willen doen. Dat laatste blijkt geen probleem, over het algemeen zijn bewoners blij met de aansluiting op het warmtenet. Om bewoners voor te bereiden op de overstap naar het warmtenet, nemen we de tijd om ze goed te informeren en alle vragen te beantwoorden. Dit doen we in samenwerking met Hemubo en HVC, zodat mensen goed begrijpen wat er gaat gebeuren. De overstap zorgt voor een comfortabelere en duurzamere woning met een lagere energierekening: we verwachten dat stadsverwarming in 2024 goedkoper wordt dan gas. Bewoners die niet mee willen werken zijn op twee handen te tellen.
Wij zijn aangenaam verrast door de samenwerking met Hemubo. Wij hebben elkaar in het verleden ook weleens niet gevonden, maar naar mijn mening werk je samen met de persoon, niet met het bedrijf. Heb je de juiste persoon, dan heb je de juiste samenwerking. Ik kan het op verschillende niveaus makkelijk vinden met Hemubo. Ik waardeer het meedenken in de ontwerpfase. Daarnaast heeft W-techniek de kennis om het praktisch te houden en zijn ze goed in het meedenken met de huurder. Voor ons is het van belang dat onze partner gecertificeerd en geschikt is, maar het contact met de huurder is minimaal zo belangrijk.”
Het is maatwerk, elke woning is anders
Edwin neemt uw verslaggever mee naar het project, waar de werkzaamheden in volle gang zijn. Edwin: “Het is altijd even zoeken wat de juiste snelheid is om de werkzaamheden in uit te voeren. Als woningcorporatie wil je vooral snel. Inmiddels weten we dat 6 woningen in de week opleveren ideaal is. Wil je meer woningen opleveren, dan worden er teveel fouten gemaakt. Doe je er minder, dan vallen er gaten en dan loopt het zogenaamde treintje niet optimaal. Dit leer je tijdens de uitvoering van een project. Daarnaast is in dit werk de uitdaging dat elke woning anders is qua plattegrond. Bovendien wil je dat bewoners er zo min mogelijk in ruimte op achteruit gaan, dus installaties willen we zo praktisch mogelijk inbouwen. Je merkt dat bewoners daar blij mee zijn.”
Een bewoonster staat vanuit haar tuintje de werkzaamheden gade te slaan. Op de vraag of ze tevreden is, is het antwoord volmondig ja: “De werklieden zijn ontzettend aardig en helpen met van alles als ik iets vraag. Bij mij moesten alle stenen uit mijn tuintje worden gehaald en omdat dat volgens een mooi patroon ligt, moesten ze het ook weer precies zo terugleggen. Dat is mooi gelukt. Nu is het even wennen om op inductie te koken, maar dat komt ook wel goed.”
Edwin: “We zijn nu een volgende slag aan het slaan en dat is onze samenwerking in een raamovereenkomst gieten. Dat scheelt in de toekomst in onderhandelings-gesprekken. We focussen ons dan ook meer op technische prestaties in plaats van budgetten. Daardoor kunnen we meer snelheid maken. Wij voldoen aan de ambitie om in 2050 gasloos te zijn en dat komt natuurlijk omdat we gebruik kunnen maken van het warmtenet van HVC. Dat wil ik nog even benadrukken: dat we heel blij zijn met het warmtenet van HVC waar wij gebruik van mogen maken.”
Romée is vanuit Hemubo de bewonersbegeleider op dit project. Romée: “Bewoners geven aan dat ze duurzaamheid belangrijk vinden. Dat is ook de reden dat ze hebben ingestemd met deze verduurzamingsopgave. Ze ervaren echter wel overlast. Wij proberen de bewoners zo goed mogelijk te ondersteunen. Dus de monteurs helpen de bewoners als er bijvoorbeeld een kapstok niet teruggeplaatst kan worden vanwege leidingwerk. Daar vinden ze dan een oplossing voor. En ik ben er voor de bewoners om te luisteren naar problemen die ze eventueel ervaren en ik zorg dat daar een oplossing voor komt. Het grote probleem is – maar dat zie je overal in de bouw – dat we vaak te weinig monteurs hebben, dus het is behoorlijk aanpoten om alles op tijd af te krijgen. Voor mij zit daar de uitdaging: werk moet af én er moet ruimte zijn voor de bewoners en hun ervaringen.“
Een unieke kijk in de afvalenergiecentrale van HVC
Het eindpunt van het warmtenet hebben we nu gezien, maar wat ligt er aan het begin daarvan? Het belooft een unieke ervaring te worden deze middag in Alkmaar: een rondleiding in de afvalenergiecentrale in Alkmaar. HVC heeft nog een installatie in Dordrecht. In totaal zijn er 12 afvalenergiecentrales (AEC’s) in heel Nederland. De AEC in Alkmaar is immens groot en wij zijn niet de enige bezoekers vandaag. We zien een grote groep kinderen onder begeleiding de installatie ingaan. Klaas: “Wij vinden het heel belangrijk kinderen bewust te maken van duurzaamheid en circulariteit en dat is wat wij hier doen. Je denkt misschien – hoezo, jullie verbranden gewoon ons afval, maar het gaat verder dan dat. Het afval dat hier wordt verwerkt, is restafval dat niet meer gerecycled kan worden. Bij de verwerking komt veel warmte vrij. Hiervan maken we elektriciteit en een deel van de warmte kunnen we gebruiken voor de verwarming van huizen en bedrijven. De waardevolle stromen zoals plastic, blik en drinkpakken, gft en etensresten en papier worden in eigen installaties gerecycled. HVC streeft er samen met gemeenten en inwoners naar om zo min mogelijk restafval over te houden. Sterker nog, als het aan HVC ligt, zouden we überhaupt niet verbranden. De bron voor het warmtenet in Alkmaar is de bio-energiecentrale. Deze centrale verwerkt B-hout. De warmte die hierbij vrijkomt, gaat als warm water via leidingen naar huizen en bedrijven. De afvalenergiecentrale levert warmte aan het warmtenet wanneer de bio-energiecentrale dat niet kan door onderhoud.”
Laten we bij het begin beginnen. Hoe is Klaas bij HVC begonnen en wat houdt het samenwerkingsverband van HVC met Hemubo in?
Klaas komt van origine uit de bouwwereld en ging vijf jaar geleden bij HVC als projectleider aan de slag. Klaas: “Het werkt net als met projecten in de bouw, ik kijk als projectleider met name naar planning, kwaliteit en financiën. Bij HVC krijg ik een project van een ontwikkelaar of een woningcorporatie, bijvoorbeeld Woonwaard, en dan kijk ik eveneens naar de planning, de kwaliteit en de kosten. Het gaat om de technische en menselijke samenwerking tussen bouw- en installatietechniek om in dit geval de bestaande woningen toekomstbestendig te maken.”
Woonwaard wil zo veel mogelijk bezit aansluiten op het warmtenet van HVC. HVC is dan verantwoordelijk voor al het leidingwerk tot en met de afleverset in de woning van de bewoner. Hemubo komt om de hoek kijken voor al leidingwerk in de woning en het aanpassen van de binneninstallaties.
Klaas: “HVC heeft zelf geen uitvoerend personeel om leidingen aan te leggen en werkt daarom samen met erkende aannemers, waaronder Hemubo: een erkende partner op verschillende projecten, renovatie én nieuwbouw. Dat gaat ontzettend goed. Zowel op veiligheid als op communicatie, onze twee belangrijkste pijlers, zitten wij en Hemubo er hetzelfde in.”
HVC heeft geen winstoogmerk en is in handen van 51 gemeenten en 8 waterschappen. Klaas: “HVC werkt samen met gemeenten, waterschappen en inwoners aan een toekomst waarin energie schoon wordt opgewekt en grondstoffen worden hergebruikt. Afval wordt zoveel mogelijk gescheiden verwerkt, zodat waardevolle grondstoffen worden behouden. Door verbranding van restafval met de immense oven van 35 meter hoog wordt stoom opgewekt. Die gaat naar een turbine die er elektriciteit van maakt. De opgewekte elektriciteit levert HVC terug aan onze gemeenten. Daarnaast is de AEC back-up voor de bio-energiecentrale, de bron van warmtenet Alkmaar. Het afval komt van gemeenten in Noord-Holland en Flevoland. HVC heeft ook in Dordrecht een AEC. Daar wordt het restafval van inwoners van gemeenten uit Zuid-Holland verwerkt. Daarnaast wordt nog een klein aandeel geleverd door bedrijfsafval.”
Klaas: “Een voorbeeld dat wel tot de verbeelding spreekt is een immense paprikakas in Heerhugowaard die wij verwarmen. Die trekt soms wel tot een kwart van ons vermogen weg. Wat je wel moet weten is dat bewoners voorrang hebben. Mochten we ooit warmte tekort komen, dan hebben de woningen altijd het eerste recht. Wij hebben een grote maatschappelijke rol en dat voelen wij ook zo. En dat geldt ook voor onze partners, de woningcorporaties en de bouwbedrijven zoals Hemubo, die met ons meedenken. Voor Hemubo is duurzaamheid ontzettend belangrijk en dat zien we ook terug in de gesprekken die we voeren over bijvoorbeeld onze zoektocht naar nog betere technische oplossingen. Bij HVC zijn we nog niet af van vuilverbranding en dat proberen we uiteraard zo schoon mogelijk te doen. Dat betekent dus elektriciteit maken van het vuil dat we verbranden, alle rookgassen uiterst zorgvuldig reinigen en werken aan reststofbehandeling, we halen eruit wat erin zit.”
De S-, H- en B-waarden
Huiswaard is een gebied van gemeente Alkmaar, gebouwd in de jaren ’70 en ’80. De uitvoering in handen van Hemubo worden de S-, de H- en de B-waarden genoemd, naar de voorletter van iedere straatnaam.
- S-waarden: Sluiswaard, Stetwaard en Stikkelwaard
- H-waarden: Hargewaard, Hiemerwaard en Hornwaard
- B-waarden: Bannewaard, Bregwaard en Broekerwaard
