Vandaag is het Internationale Vrouwendag, waarop we stilstaan bij ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en hoe we dat kunnen oplossen. De bouw is van oudsher een mannenbolwerk, maar dat betekent zeer zeker niet dat je je er als vrouw niet thuis kunt voelen. In tegendeel.
Zo geeft Laura Hooper aan dat ze niet begrijpt waarom mensen zouden denken dat je in de bouw geen respect zou krijgen als vrouw. Laura: “Ik heb jaren in de horeca gewerkt, onder andere bij een hotel. Vrouwonvriendelijkheid zie je ontzettend veel in die sector, als je het mij vraagt. Als ik een dochter zou hebben, zou ik liever willen dat ze de bouw in gaat dan de horeca.” Interessant. Naast Laura spreek ik met Moniek Wormhoudt. Beide dames zijn werkzaam als werkvoorbereider bij respectievelijk Hemubo en Hillen & Roosen.
Werkvoorbereider: alles tussen ontwerp en uitvoering
Moniek (50) is in 1994 op detacheringsbasis begonnen bij Hillen & Roosen en in 1995 in vaste dienst gekomen. Ze heeft bouwkunde aan de HTS gestudeerd en is meteen begonnen als werkvoorbereider, wat ze nog altijd is. Als ik haar spreek, zijn we in Leiden, waar ze werkt aan het mooie project ‘Centrale Blokken’. Moniek: “Dit project noemen we een hoogniveaurenovatie: alleen de voorgevel, die een (gemeentelijke) monumentenstatus heeft, blijft staan. De rest wordt allemaal nieuw gebouwd. Alleen de hoekwoningen worden gerenoveerd. In totaal spreken we over 139 woningen, die in twee fasen worden uitgevoerd, omdat bewoners in wisselwoningen zitten. De eerste fase bestaat uit 89 woningen en is nu in uitvoering. Over een aantal weken beginnen we met opleveren. Ondertussen zijn we de tweede fase aan het voorbereiden, waar we zoveel mogelijk van wat we hebben geleerd uit de eerste fase meenemen. Wat mijn werk inhoudt? Ik zeg altijd alles tussen ontwerp en uitvoering. Het is nogal veelomvattend. Inkoop, controle van bouwtekeningen c.q. het BIM-model, planning en leveringsschema’s maken. Het is soms nog wel ad hoc werk, zeker bij een renovatieproject. Als een tekening niet helemaal klopt, of een bestelling is niet volledig geleverd, vind ik het wel fijn dat ik letterlijk op de bouw zit, zodat je snel kunt schakelen. Het mooie van dit werk vind ik dat wat eerst een tekening was, je letterlijk voor je neus ziet ontstaan. Ik ben daarnaast een echte teamplayer. Als werkvoorbereider werk ik samen met opdrachtgevers, projectleiders, timmerlieden, onderaannemers, andere werkvoorbereiders en voorlieden op de bouw. Als er een probleem is, dan probeer je samen om tot een oplossing te komen. Dat is een teambeslissing, dat vind ik heel fijn. Ik ben weliswaar eigenwijs, maar als iemand uit mijn team me kan overtuigen dat iets beter kan, dan ga ik ook mee.”
Ieder zijn eigen expertise, samen naar het eindresultaat!
Voor Laura geldt dit ook. Laura: “Ik vind ook het samenwerken met mijn collega’s het leukste. Ik werk aan verschillende SAVE-projecten tegelijkertijd. SAVE staat voor SAmen VErduurzamen. Samen met de opdrachtgever bezoek ik complexen om te onderzoeken wat we allemaal kunnen doen om dat complex te verduurzamen. Verschillende experts op het gebied van verduurzaming kijken en denken mee. Vervolgens maken we een plan van aanpak voor de werkzaamheden die moeten gebeuren. Denk aan isolatie, plaatsen van dubbel glas, mechanische ventilatie, zonnepanelen en/of het plaatsen van een warmtepomp. We zijn hier dus, net als bij Moniek, met een heel team mee bezig. Ieder heeft zijn eigen expertise. Samenwerken aan een verbeterplan voor een complex vind ik heel leuk om te doen. Niet eens per se het bouwkundige eraan, maar vooral de samenwerking.”
Laura is via Bureau Vakwerk (detacheringsbureau voor de bouw, zie artikel van 4 maart j.l., red.) in november 2018 bij Hemubo terecht gekomen. Laura: “Ik heb een MBO 4-opleiding tot interieuradviseur gedaan. Daarna studeerde ik aan de kunstacademie, in de richting van interieurarchitectuur. Ik was echter ook zwanger en uiteindelijk besloot ik toch te stoppen met de kunstacademie. Toen mijn zoontje nét geboren was, ben ik met Arjen Streefkerk van Bureau Vakwerk in contact gekomen. Ik wilde toch weer doorstuderen en tegelijkertijd werken. Ik heb meerdere gesprekken met hem gevoerd en ik besloot MBO 4 richting bouwkunde te gaan doen. Ik ben in november 2018 gestart. Eind vorig jaar heb ik mijn diploma behaald en een eenjarig contract gekregen. Ik heb het hier goed naar mijn zin, alleen moet ik nog ontzettend veel leren.”
De bouw is een mannenbolwerk. Zo wordt het nog steeds gezien. Maar is dat ook zo? En zo ja, is dat dan erg?
Moniek: “Toen ik aan de HTS ging studeren, wilde ik architect worden. Ik kwam er alleen vrij snel achter dat de techniek mij als het ware van de creativiteit weghield. Het lukte me niet om iets te tekenen dat technisch gezien niet haalbaar is. In plaats van ontwerpen vond ik techniek ook veel interessanter. Voor een stage kwam ik als werkvoorbereider/uitvoerder bij een aannemer terecht en ik wist toen meteen: dit is leuk. Ik wil de aannemerij in. Juist ook omdat het een mannenwereld is. De werkcultuur spreekt mij erg aan: gewoon recht voor z’n raap. Ik zou niet kunnen functioneren in een door vrouwen gedomineerde werkomgeving.
Via tal van baantjes kwam ik bij Hillen & Roosen terecht. Ik ben eigenlijk aangenomen op basis van positieve discriminatie. Er solliciteerde ook een man met dezelfde kwaliteiten en hetzelfde opleidingsniveau, maar ze kozen voor mij. Zeker in het begin moest ik me als vrouw wel extra bewijzen – niet onder de collega’s bij Hillen & Roosen, maar wel richting onderaannemers en opdrachtgevers. Het gebeurde wel dat ze dachten dat ik de keetjuf was. Ondertussen werken er steeds meer vrouwen in de bouw. Maar of er iets is veranderd in de loop van de tijd, vind ik moeilijk om te zeggen. Ik ben natuurlijk zelf gegroeid en heb inmiddels zo’n bak aan ervaring, dat iedereen mij inmiddels wel serieus neemt. Overigens heb ik bij Hillen & Roosen nooit ervaren dat ik anders behandeld word omdat ik een vrouw ben. Ik vind ook dat daar geen nadruk op moet liggen. Ik ‘gruwel’ zelfs een beetje van de term ‘vrouw in de bouw’ en vind dat iedereen beoordeeld moet worden op de kwaliteit van zijn of haar werk en niet op basis van gender!”
Laura: “Ik heb helemaal niet het idee dat ik hier als ‘bijzonder’ word gezien omdat ik een vrouw ben. Ik krijg ook geen rare opmerkingen, ik voel me niet ‘anders’. Op 80% van alle projecten die ik doe zijn de projectleiders man. Ook bij de opleiding Bouwkunde was 80% man, waar bij de opleiding Interieuradviseur 80% vrouw was. Zo zijn nou eenmaal de cijfers. Het verschil dat ik heb opgemerkt tussen mannen en vrouwen is dat vrouwen het fijn vinden als een documentje mooi is opgemaakt. De verpakking. Maar verder kan ik niets verzinnen. Nou, toch wel iets: vrouwen spreken mij aan op het feit dat ik moeder ben en fulltime werk. Hoe kun je een goede moeder zijn en carrière maken? Ik hoor zoiets nooit van een man.”
