Op 6 december 2016 is Stifo (Stimulerings-fonds) opgericht door Henk Peter Kip van Mitros, Paul Lomans van Lomans, Rob Beukema van Van Zoeten en Timo Jansen van Bouwmensen Amersfoort. Dit initiatief is ontstaan omdat er steeds minder jonge mensen de weg naar de bouw weten te vinden. Daarmee vergrijst de bouwsector. En dat is een serieuze bedreiging voor de bedrijfstak, en daarmee ook voor de wooncorporaties, ontwikkelaars, gemeenten en als je het nog verder doortrekt voor bewoners en woningzoekenden.
Henk Peter Kip: “De bouw is gevoelig voor conjunctuur. Dat hebben we heel duidelijk gezien bij de crisis in 2010. Wat wij met het Stifo willen bereiken is dat wij jongeren, zij-instromers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt helpen om werk te vinden in de bouw. Dat vraagt veel van ons, als woningcorporatie, en ook voor de uitvoerder. Het is wat dat betreft een investering die zich op lange termijn uitbetaalt. Potentiële vaklieden moeten eerst gevonden worden. Daarom werken we veel met gemeenten en het UWV samen, die gegevens hebben van werkzoekenden en mensen die in de bijstand zitten. Vanuit het Stifo zetten wij meerdere acties op om hen te bereiken. Een voorbeeld is
Bouw = Wouw. Hier heeft Mitros, samen met Hemubo, die aannemer is op een omvangrijk project in Overvecht in Utrecht, twaalf (betaalde) opleidingsplekken aangeboden aan jongeren en werkzoekenden uit Overvecht. ROC Midden Nederland verzorgde hierbij de theorieopleiding en Bouwmensen Utrecht en IW Midden (regionale tak van IW Nederland, voor mbo-opleidingen in de elektro- en installatietechniek, red.) verzorgden de praktijktraining.”
Titia van de Berg, HR Manager van Hemubo: “Wij willen ons steentje bijdragen door enthousiaste vakmensen te koppelen aan jongeren en werkzoekenden die het vak in willen. Het is een aanpak, ook wel social return genoemd, om meer werkgelegenheid te creëren voor mensen met, om wat voor reden dan ook, een afstand tot de arbeidsmarkt. Voor bouwbedrijven ligt er soms een social return-verplichting vanuit hun opdrachtgever. Voor Hemubo ligt dit anders, omdat Hemubo altijd bezig is met social return, ongeacht of daar een verplichting van een opdrachtgever aan gekoppeld is. Er zijn verschillende initiatieven waar Hemubo aan meewerkt. De samenwerking met Stifo is daar er een van.”
Genoeg werk te doen
Henk Peter Kip geeft aan dat Stifo een initiatief is dat een lange adem vergt: “Wat we merken is dat het best moeizaam gaat. We hebben de vakmensen op de bouwplaats nodig om dit te laten slagen. Maar aannemers denken in projecten, wat ik ook begrijp. Ze werken aan talloze projecten die allemaal succesvol afgerond moeten zijn binnen een bepaald tijdsbestek. Vaak is er sprake van een strakke planning. Ik begrijp dat je dan niet zit te wachten op een leerling die je van alles moet uitleggen. Dat kost tijd en geld. Toch zien gelukkig steeds meer aannemers de noodzaak om (jonge) mensen aan te trekken voor de bouw. Hemubo is een partij die hier altijd aan mee doet. Een ander probleem is het beeld van de bouw. Jongeren denken vaak dat de bouw zwaar en vies werk is. Maar dat beeld moet echt worden bijgesteld. Er is werk op de bouwplaats, meer dan genoeg. Voor vaklui als schilders, timmermannen, elektriciëns. Maar er zijn ook talloze binnenfuncties. En vergeet niet dat er steeds meer gewerkt wordt met ingewikkelde computersystemen om projecten viruteel in kaart te brengen, vóór het daadwerkelijke bouwen. Ik geloof echt dat Stifo, evenals andere initiatieven met allemaal hetzelfde doel, kan helpen om de tekorten in de bouw op te lossen en tegelijkertijd mensen die het lastig hebben hun weg te vinden in het arbeidsbestel, te kunnen helpen aan een opleiding en baan die bij ze past. We moeten het samen doen, en dan lukt het!”
Denken in mogelijkheden
Arjen Streefkerk is oprichter en directeur van Bureau Vakwerk. Zijn passie is mensen helpen de baan te vinden die echt bij ze past. Arjen: “Ik wil mensen helpen hun droom na te jagen. Dat klinkt misschien zweverig, maar dat is mooi werk.” Arjen heeft bouwtechnische bedrijfskunde gestudeerd en is begonnen als werkvoorbereider, waar hij al snel de overstap maakte naar projectleider. Op zijn dertigste dacht hij: ‘Is dit alles?!’. Hij besloot bij een werving- en selectiebureau aan te kloppen voor begeleiding naar ander werk. Het liep anders toen het werving- en selectiebureau hém vroeg bij hen te komen werken. Daar zag hij al snel dat er veel mensen zijn die niet op de juiste plek zitten, maar er ook niet snel wegkomen. Het is bijvoorbeeld te laat om nog te gaan studeren, of er zijn al te veel verplichtingen in het leven geslopen om makkelijk van baan te wisselen. Vijftien jaar geleden besloot Arjen voor zichzelf te beginnen en startte Bureau Vakwerk. Arjen: “Er is in Nederland een gebrek aan technische vakmensen. We merken dat ondere andere aannemers veel moeite hebben met het vinden van goed personeel met een opleiding en praktijkervaring. Wij geloven in ‘incompany’ opleiden op maat als structurele oplossing voor bedrijven om hun tekorten aan technische vakmensen op te vangen. Het begint met een strenge selectieprocedure. Als iemand hier komt om te werken in de bouw omdat hij het ‘leuk vindt’, zijn we heel snel klaar. Wij voeren op basis van het cv en de ervaring van de mogelijke kandidaat twee gesprekken, waarin we uitzoeken wat iemand precies zoekt en wat zijn toekomstdromen zijn. Vervolgens stellen we de kandidaat voor aan een passende werkgever. Als de kandidaat en het bedrijf met elkaar in zee willen, volgen de ondertekening van de arbeidsovereenkomst en het opleidingstraject. De kandidaat detacheren wij dan voor twee jaar. In die twee jaar nemen wij de kandidaat onder onze hoede en bieden wij, in samenwerking met MBO College Lelystad (ROC van Flevoland) de opleiding, het coachingstraject en de werkplek bij het bouwbedrijf. Wij willen dat onze mensen in die twee jaar de clubkleuren gaan dragen van het bedrijf dat ze de kans heeft geboden te werken en leren. Dan laten wij ze los. De opleiding van één dag in de week heeft voor 80% een bouwkundige inhoud. 20% is coaching en training waar vragen centraal staan als; wie ben je, wat wil je, en hoe bereik je dat. We hebben inmiddels al zeker 8 man geplaatst bij Hemubo en Hillen & Roosen.”
Leren en werken
Ahram is via Bureau Vakwerk bij Hillen & Roosen terecht gekomen. Hij vertelt over de bijzondere weg die hij gegaan, waardoor hij daar terecht is gekomen. En daar is hij heel blij mee: “Ik kom oorspronkelijk uit Korea. Op tweejarige leeftijd ben ik geadopteerd en opgegroeid op Texel. Texel is een vrij afgesloten witte gemeenschap waar niemand eigenlijk zag dat ik ‘anders’ was. Ik zelf dus ook niet. Toen ik ging studeren in Amsterdam, filosofie, en toen dat niet beviel bouwkunde, ging er ineens een deurtje bij mij open. Ik wilde weten waar ik vandaan kwam. Ik sloot me aan bij een adoptievereniging voor adoptiekinderen uit Korea. Daar hoorde ik een verhaal van een vrouw die haar land had willen bezoeken, maar er door het krijgen van kinderen nog steeds niet was geweest. Ik sprak ook mensen die wel hun land van herkomst hadden bezocht en die daar veel aan hadden gehad. Ik besloot, nu ik nog ongebonden was, met mijn opleiding te stoppen en een enkele reis te kopen naar Seoul, Korea. Ik heb daar 5 jaar gewoond en gewerkt bij een bedrijf voor im- en export. Ik voelde me er thuis en ik heb het er heel leuk gehad, maar na vijf jaar wilde ik weer terug naar Nederland. Ik ben gaan werken bij Vezet, een fabriek die groenten snijdt en verpakt. Ik begon op de vloer met ongeschoold fabriekswerk. Ik heb me daar nog een beetje omhoog kunnen werken naar planner, maar ik had totaal geen binding met die bedrijfstak. Toen ik een advertentie zag van Bureau Vakwerk ben ik in contact gekomen met Arjen. Ik wilde bouwkunde weer oppakken, maar studeren is ontzettend duur en ik had geen recht op studiefinanciering. Toen heb ik gekozen voor het tweejarige traject dat ik via Bureau Vakwerk mocht doen: vier dagen werken bij Hillen & Roosen en één dag in de week de opleiding. In de bouw gaat het om ervaring en visie en niet zo zeer over de hoogte van je opleiding. Wat ik heel leuk vind, is bedenken hoe het aan de voorkant beter en efficiënter kan. Ik wilde daarom doorstromen naar calculator, maar ik ben de eerste twee jaar begonnen op de bouw. Daar leer je het meest. Ik begon op een project in de Karel du Jardinstraat en bemoeide ik me vooral met meer-minderwerk. Bestek, tekeningen en nota’s van inlichtingen bekijken is een goede leerschool. Daarnaast sta je er bovenop als ideeën in theorie in de praktijk heel anders uitpakken. Iets blijkt toch duurder dan verwacht, of een bepaald procedé is toch niet handig of tijdrovend. Daarna ben ik naar het project Houthavens gegaan, waar ik assistent-uitvoerder was. Ik heb er veel van geleerd een gebouw te zien ontstaan. Na twee jaar wilde ik naar binnen en nu heb ik een vast contract bij
Hillen & Roosen als calculator. Daar ligt mijn kracht, het denkwerk. En daar ook de tijd voor mogen nemen. ‘Kan het ook anders?’, dat is de eerste vraag die ik mezelf stel.
Hillen & Roosen is als een warm bad. Ik ben hier helemaal op mijn plaats en ik heb absoluut de ambitie om het hoogst haalbare te behalen.”
