Uw verslaggever en fotograaf gaan langs in Amsterdam Zuid, waar meer dan 100 jaar geleden de Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging ‘Samenwerking’ – kort: ACW Samenwerking – is opgericht (zie kader voor meer informatie). ACW Samenwerking heeft 17 complexen met in totaal 889 woningen in bezit. Hemubo is gevraagd om in de woningen aan de Frans van Mierisstraat, Nicolaas Maesstraat en de Banstraat loden waterleidingen te vervangen door flexibele kunststof waterleidingen. Daarmee wordt voorkomen dat deeltjes lood in het drinkwater terecht zouden kunnen komen, wat slecht is voor de gezondheid. Wij spreken Sven Hermens, Hoofd Technische Dienst van ACW Samenwerking, Roy Pouw, uitvoerder bij Hemubo, en bewoners die zo gastvrij waren ons een kijkje te laten nemen in hun woning.
Uitdaging, niet iedereen wilde nieuwe leidingen
Het begon allemaal met een oplettende bewoner die naar aanleiding van een krantenartikel wilde weten of er ook in zijn appartementencomplex loden leidingen zouden zitten. Die kans zou er namelijk zijn bij woningen en andere gebouwen gebouwd vóór 1960. ACW Samenwerking schakelde een onafhankelijk meetbureau in – en uit de metingen bleek dat er inderdaad loden waterleidingen zaten en dat er dus kans is op loden deeltjes in het water.
Sven: “Wij zijn heel duidelijk een wooncoöperatie: een vereniging waarvan alle bewoners leden zijn en dus zeggenschap hebben. Dat betekent dat toen duidelijk was dat er te veel lood in het water terechtkwam, we alle bewoners hebben aangeschreven en hebben gevraagd of wij hun leidingen mochten vervangen voor flexibele kunststof waterleidingen. Er waren bewoners bij die dit niet zagen zitten en dat is te begrijpen. Je moet weten dat deze werkzaamheden redelijk intensief zijn, sommige bewoners op leeftijd zagen hier tegenop. Er waren ook bewoners bij waar we, nu we toch bezig waren, ook de badkamer, keuken en/of het toilet hebben vervangen. We hebben op sommige plekken gietijzeren rioleringen vervangen voor PVC rioleringen en we zijn ook nog kruipruimtes en bergingen in geweest. Kortom, het was best een hele klus. Hemubo heeft uitstekend werk verricht. Wij kenden Hemubo al als een goed contact, een oude relatie. Daarom zijn we met hen in zee gegaan. Omdat we in al onze complexen de loden leidingen willen vervangen, zal Hemubo ook gevraagd worden een volgend complex te doen, en wellicht ook nog een derde complex. We willen echt snelheid maken.”
Roy: “Voor het vervangen van leidingen kom je er niet onderuit dat je moet slopen. Dus je hebt stof, lawaai en rotzooi. Ik kan me dan voorstellen, als je op leeftijd bent, dat je dan denkt: doe mijn woning maar als ik er niet meer ben. Voor ons was dat wel een uitdaging. Je vervangt de leidingen het liefst helemaal, dus de streng in de keuken en badkamer over de vier verdiepingen. We zijn begin februari 2023 met de werkzaamheden begonnen en hebben ze eind april 2023 afgerond. Het was een pittige klus. Het leidingwerk weegt circa 100 kilo per 30 meter. Ik heb leidingen van 18 mm, maar ook van 48 mm gezien. De planning hebben we strak kunnen houden met op iedere dag andere disciplines die aan de slag gingen. Slopers, timmerlieden, stukadoors, tegelzetters, loodgieters, elektriciens en schilders. En zo ga je dan als een treintje al die appartementen door. Op het hoogtepunt waren er hier in totaal 14 man aan het werk. Ik vond dit werk zo mooi om te doen omdat het erg specialistisch is. Ik heb er diep voor in de materie moeten duiken. Het kwam hier neer op maatwerk, elke plattegrond is anders en je weet niet wat je aantreft. En ik moet zeggen: de bewoners hebben ons geen strobreed in de weg gelegd. Zij snapten het belang, accepteerden de overlast en waren uiterst vriendelijk. Dat werkt voor ons heel erg fijn.”
De bewoners aan het woord
Bij Titia zijn de waterleidingen in de keuken vervangen en is er meteen een nieuwe keuken geplaatst. Titia: “Het is een feestje om hier te mogen wonen, dus toen het verzoek kwam of wij mee wilden werken, was dat voor ons duidelijk. Uiteraard. Kijk, ik ben zelf niet heel bang voor dat beetje lood dat wellicht in het water komt, maar ik heb ook nog kleinkinderen. En het is gewoon een vanzelfsprekendheid dat je, als je weet wat je nu weet, de loden leidingen vervangt. Alle werkzaamheden vonden plaats in de keuken. Het is hooguit vervelend dat je even je keuken niet in kunt, maar ze hebben zelfs een noodkeuken geplaatst in de woonkamer. Wij zijn ontzettend tevreden met het werk van Hemubo. Wij hebben een prachtig trappenhuis, dat hebben ze nog extra afgedekt. Als ik een vraag had, kon ik gewoon een whatsapp sturen en kreeg ik meteen antwoord. Het is ontzettend goed gegaan.”
Bij Olga bleek uit een eerste meting niets aan de hand te zijn en dus zouden zij en haar man de dans ontspringen. Maar nee, uiteindelijk bleek dan toch dat er leidingen vervangen moesten worden. Olga: “We hoefden er niet over na te denken, wie wil er wel loden leidingen in hun huis? Al overviel het ons wel. Op vrijdag stond Roy hier voor de deur, of we toch wilden meewerken, dat was beter. Ja dus, diezelfde middag werden er nog voorbereidingen getroffen en op maandag en dinsdag zijn ze hier aan de slag gegaan. Bij ons moesten ze voornamelijk in de badkamer zijn. Aan het einde van de week was alles weer hersteld en precies zoals het altijd was. Het ging ontzettend snel, de communicatie was uitstekend, we hebben echt geen klachten.”
Over ACW Samenwerking
De in 1901 ingevoerde Woningwet was aanleiding voor een groep initiatiefnemers om samen te gaan werken in een coöperatief verband. Zij wilde een vereniging oprichten die zou gaan bouwen in de Museum-Concertgebouwbuurt, voor een huur van tussen de ƒ 400,- en ƒ 600,- per jaar. Op zaterdag 16 oktober 1908 werd de Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging ‘Samenwerking’ officieel opgericht. De vereniging bestond destijds uit tweeëntwintig leden, allen mannen. Het doel van de vereniging was de verbetering van de huisvesting van haar leden. Begin mei 1909 was een hypotheek verkregen en wist de vereniging bouwgrond te verwerven aan de Moreelsestraat, de Jacob Obrechtstraat, de Frans van Mierisstraat en de Nicolaas Maesstraat.
Eind jaren zestig is ‘Samenwerking’ begonnen met het inwendig verbeteren van woningen om die aan te passen aan de eisen destijds.
Halverwege de jaren tachtig werd begonnen met renovatieprojecten, waarbij het casco aan de beurt kwam via een projectmatige aanpak. Uiteindelijk is het gehele bezit aan de buitenkant opgeknapt.
Meer informatie? Kijk op www.samenwerking.org.
